Sarı Nokta Nedir?
Sarı nokta (makula) gözün retina dediğimiz sinir tabakasının en önemli bölümüdür. Bakılan noktayı keskin bir şekilde görmeyi sağlar. Sarı noktayı etkileyebilen onlarca hastalık mevcuttur. Ancak günlük hayatta “Sarı Nokta Hastalığı” denildiğinde aklımıza yaşa bağlı sarı nokta hastalığı gelmektedir. Çünkü 60 yaş üzerindeki kişilerde en sık geri dönüşsüz görme kaybı nedeni yaşa bağlı sarı nokta hastalığıdır.
Yaşa Bağlı Sarı Nokta Hastalığı Nedir?
Yaşlanmaya bağlı olarak sarı noktadaki görme hücrelerinin canlılığını kaybetmesi, iş göremez hale gelmesidir.
Kimde Sarı Nokta Hastalığı Gelişir?
Bir kişide kesin olarak sarı nokta hastalığı gelişir ya da gelişmez diyemeyiz. Ama bu hastalığın gelişme ihtimalini arttıran bazı risk faktörleri vardır. Sarı nokta hastalığı için en önemli risk faktörü yaştır. Genellikle 60 yaşından sonra görülür ve yaş ilerledikçe risk artar. Ailesinde sarı nokta hastalığı olan, sigara içen, yüksek tansiyonu ve kolestrolü olan, dengesiz beslenen kişilerde sarı nokta hastalığı daha sık görülmektedir.
Sarı Nokta Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
En sık belirti görmenin azalmasıdır. Hastalar özellikle baktıkları noktayı görememekten yakınırlar. Örneğin hasta karşısındaki insanın yüzüne baktığında o kişinin gövdesini görürken, gözlerini, burnunu bulanık ve çarpık görür. Hastanın yakın gözlüğü kullanmasına rağmen okumada güçlük çekmesi diğer önemli bir belirtidir. Baktıkları noktayı göremediklerinden yan yan bakarak görmeye çalışırlar.
Sarı Nokta Hastalığı İlerler mi? Sonuçta Ne Olur?
Sarı nokta hastalığının nasıl seyredeceği, hastanın görmesinin ne derecede etkileneceği sarı nokta hastalığının tipine bağlıdır. Hastalığın kuru ve yaş olmak üzere iki tipi bulunmaktadır. Hastada hangi tipin olduğunun anlaşılması OCT filmi çekilerek anlaşılır.
1. Kuru Tip Sarı Nokta Hastalığı: Hastaların %90’nında kuru tip sarı nokta hastalığı görülür. Kuru tipte hastalık daha yavaş ilerler. Kuru tip sarı nokta hastalığı olan hastaların %10’nunda hastalık son evreye gelir, %10’unu da yaş tipe döner. Son evreye gelen ya da yaş tipe dönen hastalar ciddi görme sorunu yaşarlar. Diğer hastalar görme sorunu yaşasalar da günlük hayatlarını devam ettirirler.
2. Yaş Tip Sarı Nokta Hastalığı: Hastaların %10’nunda yaş tip sarı nokta hastalığı görülür. Yaş tipte sarı noktada hastalıklı damarlar da oluştuğundan hastalık daha hızlı ilerler. Tedavi edilmez ise hastaların çoğunda sarı nokta fonksiyonunu tamamen kaybeder ve kalıcı görme kaybı oluşur.
Sarı Nokta Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
Sarı nokta hastalığının tedavisi hastalığın tipine göre değişir. Tedavide asıl amaç mevcut görmeyi korumak, daha kötüye gitmesini engellemektir. Ancak yaş tip sarı nokta hastalığı bulunan hastaların bazılarında kısmi kazançlar olabilmektedir. Hastanın sigarayı bırakması, tansiyon, şeker ve kolestrolünü düşürmesi, düzenli egzersiz yapması sarı nokta hastalığı üzerinde olumlu etki yapacaktır.
Kuru tip sarı nokta hastalığı olan hastalara öncelikle yeşil yapraklı sebzelerden zengin beslenmeleri, haftada en az iki öğün balık tüketmeleri önerilir. Vitamin hapları önerilebilir. Bu hastalarda düzenli takip çok önemlidir. Çünkü yaş tipe döndüğünde hemen iğne tedavisine geçmek gerekir.
Yaş tip sarı nokta hastalığı olan hastaların gözüne iğne tedavisi uygulanır. Başlangıçta birer ay arayla 3 defa iğne yapılır. Hastaların %80’inde bu tedavi yeterli olur. Üç dozun yeterli gelmediği hastalara daha fazla enjeksiyon yapmak gerekir.
Son aşamaya gelmiş ve görmesinde ciddi kayıp yaşayan hastalara başta yazı okuma olmak üzere, günlük hayatlarını kolaylaştıran özel gözlükler ayarlanır.
